Gusto Mong Maging Babaylan? Eto Muna ang Dapat Mong Malaman

Ano ang Babaylan?
Noon pa man, may mga babae at lalaki na itinuturing na tagapamagitan ng mga diwata o espiritu at ng mga tao. Sila ang tinatawag na Babaylan. Ang main role nila sa komunidad ay manggamot, hindi lang ng physical na sakit kundi pati spiritual na karamdaman.
Kahulugan ng salitang 'Babaylan'
Hindi pa rin sigurado kung saan talaga nagmula ang salitang Babaylan. Ayon kay Alfred McCoy, isang kilalang historian ng Southeast Asia, posibleng galing ito sa Malay words na "belian", "balian" o "waylan" na ginagamit sa Java, Bali, Borneo, at Kalmahera. Lahat sila may kahulugang spirit medium. Hindi lang pareho ang root word kundi pati na rin ang mga ritwal at role nila sa community. Bukod sa panggagamot, gumagawa rin sila ng ritwal para dumami ang ani at para iwasan ang mga sakit sa buong baryo.
Ang Babaylan: Maikling Kasaysayan at Panggagamot
Isa sa pinakakilalang Babaylan noon ay si Estrella Bangotbanwa. Sinasabing kaya niyang baguhin ang panahon para umayon sa ani. Ang pinakatanyag na ginawa niya ay nung natawag niya ang ulan matapos ang tatlong taon ng tagtuyot sa Miagao at San Joaquin, Iloilo. Ilang beses din niyang nailigtas ang Tubungan sa tagtuyot gamit ang Sambayan, isang ritwal ng panawagan ng ulan at paghahanap ng bukal.
Nagsimulang mabulabog ang katahimikan ng mga Babaylan nang dumating ang mga Kastila sa ika-16 na siglo at ipinalaganap ang Kristiyanismo. Marami sa kanila ang pinatawan ng parusa at sinunog ang kanilang mga anito. Pero hindi sila agad sumuko. May ilan na lumaban tulad nina Papa Isio ng Panay at Tamblot ng Bohol.
Si Tamblot ay isang Babaylan na nanguna sa halos 2,000 na Boholanos para tutulan ang pagkalat ng Katolisismo sa kanilang isla. Nakakuha siya ng tiwala ng mga tao sa Tupas, Antequera matapos siyang manalo sa isang pampublikong hamon laban sa isang prayle.
Mga Karaniwang Tanong tungkol sa Babaylan
1. Paano ba maging isang Babaylan?
May mga tao na dumaan sa matitinding pagsubok bago naging Babaylan. Yung iba, nagkasakit nang matagal, o nawawala sa sarili. Kailangan muna silang matupadan bilang Babaylan para makatawid sa mga pagsubok.
Meron din namang pinili talagang tahakin ang landas ng Babaylan dahil gusto nilang manggamot o gumawa ng milagro. Pero kahit sila, kailangang sumailalim sa ritwal ng pagtutupad para opisyal silang kilalanin.
Ang pagtutupad ay isang ritwal na ginagawa ng lehitimong Babaylan para bigyan ng pahintulot ang isang tao na gumawa ng mga spiritual na gawain sa tulong ng mga diwata at abyan (spirit guides).
Noong sinaunang panahon, pinipili ng mga diwata ang taong magiging Babaylan. Pero dahil sa modernong panahon, unti-unti nang nakakalimutan ang tradisyon kaya pinapayagan na ng mga diwata na kahit sino ay matupadan, basta may malinis na hangarin.
2. Naniniwala ba ang mga Babaylan sa Diyos?
Bago pa dumating ang mga Kastila, naniniwala na ang mga ninuno natin sa isang Lumikha. Iba-iba lang ang tawag sa Kaniya depende sa rehiyon. Sa Katagalugan, tinatawag Siyang Bathalang Maykapal.
3. Ano ang ginagawa ng isang Babaylan sa panahon ngayon?
Sa ngayon, ito ang mga kadalasang ginagawa ng Babaylan pero hindi lang ito ang saklaw nila:
- Batak dungan – pampalakas ng katawan at pangontra sa kulam o sumpa.
- Pagluluya / Pagpupulso – paraan para malaman kung may karamdaman, pisikal man o espiritwal, at kung ano ang lunas dito.
- Pagtutupad – ritwal para idikit sa isang tao ang kanyang mga abyan o gabay, at maging isang ganap na Babaylan.
- Panggagamot – hindi lang simpleng karamdaman kundi pati sakit na dulot ng kulam, sumpa, o mga nilalang na hindi nakikita.
4. Magkaiba ba ang Albularyo at Babaylan?
Nagsimulang lumaganap ang albularyo noong ipinagbawal ng mga Kastila ang pagiging Babaylan. Ipinagpatuloy ng mga albularyo ang tradisyon ng panggagamot gamit ang mga Katolikong dasal. Sa ganitong paraan, naipagpatuloy pa rin ang sinaunang kaalaman kahit sa ilalim ng mga mananakop.
5. Saan matatagpuan ang mga Babaylan ngayon?
May mga Babaylan sa iba't ibang parte ng bansa. Maaaring iba-iba ang tawag sa kanila depende sa rehiyon pero halos pareho pa rin ang role at kakayahan nila.